Muzički instrumenti

[kreja]

Cimbal ili cimbule, žičani je glazbeni instrument koji potječe iz Perzije. Svirač cimbula naziva se cimbulaš. Spada u skupinu rijetkih glazbala koja se ne ugađaju određenim redoslijedom, već individualno. Mogu se svirati obješene na remenu o sviračev vrat kad se sviraju u hodu ili postavljene na stolu ispred svirača.[

Ima trapezni okvir s metalnim žicama rastegnutim preko njegova vrha. To je glazbalo karakteristično za većinu bivših zemalja koje su bile u sastavu Austro-Ugarske i nekih drugih istočnih zemalja, među kojima se ističu: Bjelorusija, Mađarska, Rumunjska, Hrvatska, Moldavija, Ukrajina, Poljska, Češka i Slovačka. Također je vrlo popularan u Grčkoj.

Cimbal se obično svira, tako da se s dva batića udara po žicama. Čelične žice za visoke tonove raspoređene su u skupine od 4 i ugođene unisono. Bas žice koje su dodatno presvučene bakrom, raspoređene su u skupine od po 3, a također su ugođene unisono.

Hornbostel-Sachs glazbeni klasifikacijski sustav registrira cimbal s brojem 314.122-4,5.

Bio je popularno glazbalo širom Europe u okviru tzv. umjetničke glazbe, ali je napustio taj okvir i prihvaćen je u pučkoj glazbi, naročito u Mađarskoj, gdje su ga proslavili tamošnji Romi. Zbog toga među etnomuzikolozima postoje različita mišljenja o tome jesu li cimbule tradicionalni narodni instrument. U svoja djela uključivali su ga i veliki skladatelji poput Listza i Stravinskog.

U Hrvatskoj, cimbal je najpopularniji u Podravini. Cimbal danas je sve prisutniji na sceni neotradicijske popularne glazbe sjeverne i sjeverozapadne Hrvatske.

2012. godine umijeće izrade i sviranja cimbala u Podravini, Međimurju i Hrvatskom zagorju zaštićeno kao nematerijalno kulturno dobro Republike Hrvatske.

Bile su obvezno glazbalo u glazbenim sastavima zvanim jegedaši koji su svirali na svadbama i seoskim zabavama.

[kreja]

Centralnoameričku muziku u velikoj mjeri utječe mnoštvo različitih kultura iz ostatka Latinske Amerike, Sjeverne Amerike, Kariba, Evrope i čak Afrike. Od svih ovih kultura, afrički i evropski uticaji su najočigledniji. Evropska glazba ušla je u Latinsku Ameriku kroz invaziju Špancima pre 500 godina.

Kada posetite regiju, moći ćete da primetite da se tradicionalna muzika i muzički instrumenti u centralnoj Americi razlikuju među zemljama, a ponekad čak i gradovima unutar jedne zemlje.

To je zato što se većina koristi kao osnova lokalnih autohtonih tradicija i dodaju mu utjecaj koji su doneli osvajači.


Rođenjem takođe je dalo veliki doprinos evoluciji srednje-američke tradicionalne muzike. Robovi iz različitih krajeva sveta dolazili su i sa sopstvenom tradicionalnom muzikom, plesovima i instrumentima.

Muzički instrumenti zemalja centralne Amerike
Većina instrumenata proizašla iz španskih i afričkih izvora. One se uglavnom sastoje od različitih vrsta bubnjeva, što je jedan od njih timpani Evrope. Ovi bubnjevi pretrpeli su transformaciju tokom godina i pretvorili se u konge, bongos i timbalove koje znamo danas. Instrument iz Afrike koji je postao popularan među srednjoameričkim muzičarima tog vremena bio je Bata. Ovi instrumenti su napravljeni od gurmana.

Još jedan zanimljiv muzički instrument je cilindarska kabasa sa čeličnim kuglicama i napravljena je tako da se može okretati pomoću pričvršćene ručke.

Zatim tu je shekere koja je napravljena od tikve i prekrivena mrežom od bead-a. Da biste napravili zvuk sa ovim, morate koristiti palice i ključeve.

Belize ima mnogo oblika muzike, ali jedan od najpopularnijih je bio razvijen od strane Caribs-potomaka. Ova vrsta muzike u velikoj meri zavisi od bubnjeva za instrumente.

Bendžo, harmonika, gitara i udaraljke takođe se često koriste za stvaranje jedinstvenih zvukova tradicionalne muzike Belizea.

Malo na jug, u Gvatemali, najtradicionalni instrument zove se marimba. Lokalni stanovnici toliko vole do danas da su odlučili nazvati svoj nacionalni instrument. To je perkusioni instrument napravljen od drveta koji liče na ključeve klavira. Da bi se zvučalo, koriste se štapići sa gumenim kuglicama na vrhu.

El Salvador ima dve glavne vrste tradicionalne muzike, jedan je kumbija, a drugi je folklorna muzika El Salvadora. Iz ove države izlazi ples zvan Xuc. Lokalna vlada je odredila 1950. godine kao nacionalni ples El Salvadora.

Sledeći je Honduras. Ovde, naročito na karipskoj obali, moći ćete da čujete Garifuna muziku. Ovo je veoma slično muzici koju ćete pronaći na obali Belizea jer obojica dolaze iz populacije Garifuna. U stvari, Garifunas u Hondurasu stigao je nakon migracije iz Belizea.

Nikaragijska muzika je uglavnom marimba, ali postoji i preokret. Uključuje i neke bubnjeve i kulturu Garifuna. Palo de Mayo je prilično često ovde. To je tradicionalni ples sa afro-karipskim korenom.

https://bs.traasgpu.com/muzicki-i-muzic ... e-amerike/

[kreja]

Zemlja izlazećeg sunca je posebna, za razliku od drugih. Stoga, tradicionalni japanski glazbeni instrument, previše neobična. To se zove Shamisen. Ovo je japanska žičani instrument. Ona ima tri niza pričvršćena na drveni okvir prekriven kožom mačke, zmije ili psa. Alat ljepilo kvalitete na obje strane. Njegova dužina je 100 centimetara. Igranje Shamisen uz pomoć posebnog uređaja - oštru, zamijenio ranije zaposleni posrednika. Umjetnici koji imaju visoku vještinu, mogu naučiti iz ove određeni instrument zvuči - Savary. Osim toga, syamisen različite teren i bojom glasa. Pripovjedači i pjevači u pratnji se tokom nastupa, svirajući na ovom instrumentu. Pojava ovog instrumenta je sredinom 16. stoljeća. Na Shamisen se igra u tri različita stila. Mino - izvođenje narodne pjesme. Katari-mono - podygryvanie narator. Uta-mono - pjevanje stil, koji se koriste u pratnji kabuki pozorišne predstave. Na Shamisen oni moraju biti u mogućnosti da igraju gejša u Tokugawa doba.

SKORO HARFA
Postoje i drugi japanski žičani muzički instrumenti. Tu je velika grupa, ujedinjeni jedno ime - Biva. Ovi japanski glazbenih instrumenata od drveta duda, i konce su napravljeni od svile. Najraniji pomen njih nalaze se u dokumentima koji se odnose na VIII stoljeća. Postoji nekoliko varijanti ovih alata. Imaju izduženo, bademastog oblika tijela, žice, igrati ih uz pomoć oštru. Međutim, postoje i veliki broj funkcija koja vam omogućava da ih razlikuju jedni od drugih. To nije samo izgled, zvuk, ali i druge svrhe. Gakubiva koristi za kreiranje posebnih muziku - Gagaku. Veličina alata 122 * 41 cm. Ima četiri žice. Preko tag tijelo na širokom crni kožni kaiš. To ga štiti od udaraca oštru. Za sud Orkestar je iskoristila pet-string verziji. Ali tokom vremena, ona je prestala da se koristi. Blind monasi igrao u četiri žice Moso-bive. Kako bi se igrati zajedno u "Tale kuće Tare" uzmi poseban hayke-bivu sa 4 Strings i praga 5. Prošireni band ima Satsuma-Biva. Ovaj alat ima 4 Strings, praga 4 visoko podignuta i svirao najveće oštru. Najčešće se koristio u pokrajini Satsuma u Edo perioda. I u doba Meiji igrao na Chikuzen-Biva. Mogao je 4 ili 5 različitih ključeva, u zavisnosti od stila igre koji promijenila.



NE SAMO GLAZBA

Japanski folk glazbenih instrumenata u svojim izgledom podsjeća na bubanj, flautu i harfu. Sve bubnjeve u ovoj zemlji pod nazivom Taiko, što znači veliki bubanj. Pojavili su se u Japanu u III-IV stoljeća. Smatra se da su dom Koreji i Kini. Japanski bubnjevi su podijeljeni u dvije grupe. Pripadaju jednoj od njih, možete podesiti za to, tu su kablovi i vijcima. Oni se nazivaju Shime-Daiko. Druga grupa - Byo Dyke - imaju težak membrana, fiksni sa ekserima, omogućava vam da promijenite zvuk instrumenta. šuplje alat tijelo od čvrste komad tvrdog drveta. Bubnjevi su uključeni u izvođenje klasične muzike, ali i ljudi su široko rasprostranjena. U Japanu, smatra se da je igra za njih da razviju koordinacije, snage duha i discipline. Osim toga, svira bubnjeve - to je cela ideja. Dakle, postoje muzičke grupe čiji su članovi igrati samo na ove instrumente. Mali bubanj u obliku pješčanog sata, pod nazivom Tsuzumi. To je prilagođena pomoću kablova koji prolaze kroz membranu s obje strane. Membrane u igri bi trebao biti vlažan, pruža bolji zvuk.



JAPANSKI FLAUTA
Bambus flauta zove šakuhačiju također je došao u Japan iz Kine. Njegovo ime precizno opisuje svoje dužine. "Shaku" - stopala, i "Hati" - osam. Po našim standardima 54,5 centimetara. Vremenom, saznali smo da je u ovoj zemlji. Do danas, japanski muzički instrumenti su česti. Njihova ukupna postoji oko 20 vrsta. Ovo flauta je favorit ljudi za ljepotu zvuka i jednostavnost proizvodnje. Original zvuči da muzičari imaju koristi od toga, oni se često koriste za pisanje glazbe za meditaciju.



NEOBIČNE LEPOTE

Japanski glazbeni instrument nalik na harfu - a koto. Oni su uvedeni u Japan u prvom milenijumu. Igranje koto u Imperial Palace. Svi aristokrati su morali da ga posjedujete. Dakle, igra koto uključene u nastavni plan i program elitnih slojeva društva. Kako bi se izvući zvuk iz instrument, glazbenik koristi lažne nokte. Jedan za velike i jednu za indeks, a treći za srednji prst desne ruke. Pre-konfiguriran pomoću mostova praga. Postoje dvije vrste koto. Na velikoj - 1.8-2 metara dužine, - nakon 1 ili više nizova koji se koriste za igranje u orkestru. To se zove "co." Za solo instrument izabrane koto manje, 1 metar sa sedam žice. Najpopularniji komad muzike za instrument - a "Rokudan ali sirabe" napisana slijepa Yatsuhasi Kang u XVII veku.



ROĐAK OBOU

Šta još su japanski muzički instrumenti? Brass - hichiriki. Ovaj instrument se smatra predak obou. Napravljena je od bambusa i ukrašen drva trešnje kore. Ima male veličine i opseg zapremine od samo jedne oktave. Hichiriki spolja liči na flauti. Glavno tijelo ima otvore za ekstrakciju zvuka i melodija zvona i podešavanje glasnoće.

A tu su u Japanu, neobičan muzički instrument koji može igrati bilo koga. Nije potrebno imati sluha. To će se dogoditi prirodno kada perete ruke. Radi se o suikinkutsu.

PODZEMNE RINGTONE

Prevedeno to znači "voda Koto pećina". Ranije takvih uređaja raspoređenih u proljeće, ali u modernom svijetu mogu se naći u parkovima, u prodavnicama, u stambeni prostor. Japanski ljubav zvuči suikinkutsu i iako zvuk ne ukloni osoba i prirode, ali postavlja se sve isti ljudi. To je sahranjen u zemlju bacač obrnuti naopako. Voda prodire u posudu kroz otvor na dnu rađanja jednostavan melodije. Najbolje odgovaralo keramičke vrčevi, iako upotrebu i metala. Oni koji nikada nisu čuli zvuke koji dolaze iz zemlje, su zapanjeni kada su saznali kako da zapravo dogovorili ovaj alat.



https://bs.unansea.com/japanski-muzicke ... ente-foto/

[kreja]

Naziv citra grčkog je porekla i odnosi se na celu porodicu instrumenata. Pored njega postoje i drugi koji najverovatnije proističu iz načina odn. položaja instrumenta pri sviranju kao i prema obliku. Poznatiji nazivi su: citura, stolna citra, citra sa perom, citra sa duplim notama i dr.

[kreja]

Kalimba ili Mbira (i”UM-beer-ra” , IPA ”(ə)mˈbɪərə”) je afrički muzički instrument koji se sastoji iz drvene ploče sa pričvršćenim metalnim „zubima” na njoj. Ovaj instrument se svira tako što se drži u rukama dok se „kalimbini zubi” udaraju palcima, stavrajući čistu i fokusiranu muziku. Kalimba se obično klasifikuje u lemelafone i idiofone instrumente. Pripadnici ove grupe instrumenata često imaju više imena, a Kalimba (Mbira) se takođe može imenovati marimbula ili pijani klavir.


Kalimba džavadžimu

Kalimba je takođe poznata po svetskim nastupima Tomasa Mapfumoa koji je osamdesetim godinama prošlog veka bio jedan od popularnijih muzičkih izvođača. Kalimbu je iz južne Afrike izveo etnomuzikolog Hug Trejsi, tokom 1950-ih.



U muzici Šona, kalimba džavadžimu (glas predaka) je nacionalni instrument Zimbabvea, koji se hiljadam godina svirao u šonskim plemenima duž celog Zimbabvea. Tipična kalimba džavadžimu se sastoji od 22 do 28 zuba, koji su uglavnom napravljeni od vruće kovanog metal, prikačenih za drveni oslonac. Prilikom sviranja, mali prst desne ruke postavlja se kroz rupu u donjem desnom uglu instrumenta, stabilizirajući ga i ostavljajući palac i kažiprst desne ruke otvorene za udaranje zuba. Prsti leve ruke stabilizuju levu stranu instrumenta, pri čemu najviše prstiju stoji iza instrumenta. Zatvarači, kućice ili drugi objekti, često su zakačeni za instrument kako bi stvorili zvuk zijanja tokom njegove reprodukcije. U tradicionalnom okruženju, ovaj zvuk se smatra vrlo važnim jer se veruje da privlači duhove predaka. Tokom javnog nastupa, kalimba se često stavlja u dezu kako bi se pojačao njen zvuk.

Kalimba džavadžimu je veoma značajan instrument za religiju i kulturu, jer je ona sveti predmet ovog naroda. Ovaj drevni instrument se često svirak bi se olakšala komunikaciju sa duhovima predaka. U okviru šonske tradicije, kalimba se može svirati sa uparenim izvođačima. Tokom rituala poznatih kao bira, ljudi pozivaju duhove da odgovore na pitanja. Varijacije tokom ovog rituala pomažu njegovim učesnicima ulazak u trans, što prema šonskoj kulturi pomaže duhovima da preuzmu telo učesnika ovog rituala. Albert Čimedža je procenio da na svetu postoji oko deset hiljada ljudi koji sviraju kalimbu, od kojih je najčešća vrsta kalimba džavadžimu.

Sanza

[kreja]

Birimbao je drveni jednožičani instrument koji vodi porijeklo iz Afrike. Najčešće se pravi od drveta Biribe koje raste u Brazilu. Ostali dijelovi Birimbao-a su žica (arame) iz automobilske gume, potom rezonantna kutija (cabaca) koja je napravljena od očišćene i osušene tikve , udaraljka (vaqueta ili baqueta) kojom se udara po žici, zvečka (caxixi) i metalni novčić (dobrao ili moeda).

Birimbao i pandero

Birimbao vodi Rodu i svirajući određeni ritam poručuje igračima na koji način će se kapuera igrati.

Prvobitna kapuera se izvodila bez instrumenata i nije poznato kada su isti uključeni u kapueru ali danas je Birimbao jedan od simbola kapuere.



Smatra se da pandero dolazi originalno iz istočne Afrike, ali imamo primjere sličnog instrumenta i u Evropi i Arabiji. Pravi se od drveta i pokriven je obično životinjskom kožom i ima 5 ili 6 metalnih dodataka čija je uloga slična zvečki i upotpunjuju zvuk. Koristi se kao prateći instrument, a u kapueri se koristi više ritmova koji se dobijaju na panderu, u zavisnosti od načina igre, gdje postoji osnovni ritam i varijacije istog.

Agogo i atabak


Agogo je visokozvučan metalni muzički instrument. Sastoji se od dva metalna zvonceta gdje se zvuk dobija udaranjem po površini metalnim ili drvenim štapićem. Pored kapuere agogo se koristi i u sambi i makuleleu. Takođe može da se napravi i od drveta.



Atabak je visoki drveni bubanj čija je glava obično napravljena od goveđe kože. Njega obrazuje sistem kanopaca, kočića i metalnih prstenova zategnutih preko vrha drvenog tijela koje se često pravi od bureta.Osim u kapueri , Atabak se često koristi i u makulele rodi.

[kreja]

Truba

Koristi se u Nigeriji. Izrađena je od mjedi. Visoka je 133 cm.



Udaraljka je izrađena od sušene izdubene tikve. Uglavnom se svira kao prateći ritmički instrument.



Zvečka, koristi se u Nigeriji, izrađena je od drveta ili trske. Visina joj je 26 cm.



Ova je željezna zvečka ispunjena kamenčićima koji stvaraju tonove. Široka je 17,5 cm. Koristi se u Zapadnoj Africi.




Vrlo je glasan instrument napravljen od sušene izdubene tikve ovijene mrežom na koju su pričvršćene kauri školjke. Svira se tako da se jednom rukom drži kraj tikve, a drugom se mreža naglim pokretima povlači prema gore. Pri udarcu školjaka o tikvu stvara se glasan i prodoran zvuk. Zvečka se svira diljem zapadne Afrike.

Nigerija
tikva,konop, kauri školjke
vis. 26,5 cm

Namjena: glazbeni instrument
Tematska odrednica: umjetnost naroda Yoruba

Yorùbá ili Joruba je naziv za najveću etničku grupu u Nigeriji. Jorube sačinjavaju cca. 21% ukupnog stanovništva Nigerije i broje više od 30 miliona pripadnika širom Zapadne Afrike. Na sjeverozapadu graniče s narodima Nupe i Borgu, naroidma Esan i Edo na jugoistoku, Igalama i ostalim srodnim grupama na sjeveroistoku, Egunima, Fonima i drugim Gbe-jezičkim narodima na jugozapadu. Dok većina Joruba živi na jugozapadu Nigerije, postoje značajne Joruba zajednice u Beninu, Togou, Sijera Leoneu, Kubi i Brazilu.
Jorube su glavna etnička skupina u državama Ekiti, Lagos, Ogun, Ondo, Osun i Oyo; također čine veliki dio stanovništva u Beninu.
Jorube su jedan najurbaniziranijih naroda u subsaharskoj Africi, koji je prve gradove sagradio još oko 500. godine. Stekli su veliko bogatstvo baveći se trgovinom, te razvili složene sisteme vladavine. Po vjeri uglavnom muslimani 50%, hrišćani 40%, i ostali 10%, u 19. vijeku su potisnuti na jug od strane Sokoto halifata od njih su neki primili islam, među njih prodrlo je i kršćanstvo od strane evropskih kolonizatora .

Zvečka je napravljena od niza stožaca od trske napunjenih sjemenkama i međusobno povezanih tankim konopcem. Svira se tako da se priveže za nogu te pri plesu daje dodatnu ritmičku podlogu glazbi.

Nigerija
trska, sjemenke
duž. 22 cm



Jednostavna zvečka izrađena je od osušenih plodova mahunarki nanizanih na trake ispletene od trske koje proizvode mekan i topao zvuk. Zvečke se pričvršćuju na noge plesača i tako upotpunjuju ritam.

Nigerija
trska, plod mahune
duž. 70 cm; 81 cm

[kreja]

Ove male zvečke gotovo se uvijek sviraju u paru. Zvečka se sastoji od pletene košarice napunjene sjemenkama čija je donja strana zatvorena kožom. Može se svirati pokretima gore-dolje ili naprijed-natrag, pri čemu se pravodobnim okretanjem instrumenta na suprotnu stranu mogu naglašavati dobe, zbog čega sjemenke udaraju o kožu. Takve zvečke mogu biti i većih dimenzija.

Instrument se svira u zapadnoj Africi, a danas je prepoznatljiv kao sastavni dio brazilske glazbe pri izvođenju capoeire, kada se svira zajedno s instrumentom berimbao. Brazilski naziv te zvečke je caxixi.





Zvona su vrlo zastupljena u glazbi zapadne Afrike. Sviraju se tako da se po njima udara čavlom, novčićem ili prstom na koji se natakne željezna matica.
Uglavnom se sviraju na dva načina: kao pratnja bubnju ili kao solo instrument za ritmičku podlogu pri izvođenju pjesama.

[kreja]

gusle


GUSLE su muzički instrument uz koji su pjevane narodne epske pjesme. Izrađivane su najčešće od javorovog drveta i
imale su jednu, a u zapadnoj Bosni i Lici katkad i dvije strune. Ovaj instrument posebno je bio omiljen u dinarskim predjelima, u većem dijelu jadranske i moravske kulturne zone.

[kreja]

Drombulje su jedan od najstarijih muzičkih instrumenata.

Drombulje se sastoje od savitljivog jezička koji je pričvršćen na
okvir. Ovaj jezičak svirač stavlja u usta i okida prstom. Na taj način
se dobija zvuk uvek iste visine, međutim, pomeranjem usta ili menjanjem
količine vazduha u ustima mogu se dobiti različiti viši harmonici, te je
na taj način moguće proizvesti jednostavnije melodije.

Instrument je poznat u mnogim kulturama, te ima više od 40 naziva. Često je upotrebljavan u šumanskim ritualima i verovalo se da ima magična svojstva jer vibracije koje izaziva (pošto glava služi kao rezonantna kutija) dok se svira mogu indukovati stanje lakšeg transa kod onoga ko ih svira

[kreja]

Pronađena u Ach Dolini u južnoj Njemačkoj, ovo je gotovo netaknuta flauta sa pet rupa koja je iznenađujuće precizno isklesana kamenom u kost ptice. Flauta je stara najmanje 35.000 godina, a u njezinoj blizini su pronađeni ostaci još nekoliko sličnih muzičkih instrumenata, što nam govori da su čak i ljudi u kamenom dobu uživali u muzici.

Jedan takav sličan objekat pronađen je i u Sloveniji, a poznat je kao “Dvije Babe Flute”. Njegova starost se procjenjuje na 43.000 godina. Dok jedni (respektabilni) izvori tvrde da je flauta iz Njemačke najstariji instrument na svijetu, drugi tvrde da je to ipak flauta iz Slovenije. Više detalja o najstarijem instrumentu na svijetu kad se arheolozi dogovore . (Slika iznad: Flauta iz Njemačke lijevo, flauta iz Slovenije desno)

[kreja]

Moguće je da su i uglavnom potcenjeni neandertalci imali svoje frule. Na to ukazuje otkriće iz 1995. godine kada je u pećini otkrivena butna kost pećinskog medveda od koje je napravljena frula. Instrument je otkrio Ivan Turk na neandertalskom lokalitetu kod Divje Babe na severozapadu Slovenije. Procenjeno je da instrument ima starost od preko 43.000 godina i da je možda star čak 80.000 godina. Prema mišljenju muzikologa Boba Finka, četiri rupe na fruli se poklapaju sa četiri note dijatoničke (do, re, mi…) skale.

„Osim ukoliko ne poreknemo da je to uopšte frula, note su bespogovorno dijatoničke i zvuče tako da mogu da se poklope skoro savršeno sa bilo kojom standardnom dijatoničkom skalom, modernom ili antičkom.“, kaže Fink. Da bi demonstrirali to, kustos Narodnog muzeja Slovenije svirao je na glinenoj replici frule. Ispod možete čuti slovenačkog muzičara Ljubena Dimkaroskog kako je svira.

Praistorijski instrument je toliko dobar da Dimkaroski može da odsvira delove nekoliko kompozicija od Betovena, preko Verdija, Ravela, Dvoržaka i drugih, pa sve do slobodnih interpretacija „životinjskih glasova“. Iako još uvek postoji debata među arheolozima da li frula delo neandertalaca, Turk smatra da bi potvrda takve teze značila da teorija po kojoj ljudski rođaci „nisu ostavili nikakve dokaze o svojoj muzikalnosti“ ne stoji.

[kreja]

ANTON ŽOZEF SAKS (1814 - 1894) - Nastavljajući tradiciju svoga oca, koji je u Briselu imao radionicu muzičkih instrumenata, Saks je konstruisao nekoliko instrumenata, od kojih je najpopularniji postao Saksofon.

[kreja]

Aerofoni su najbrojniji od svih dosadašnjih vrsta: od prigodnih do tradicionalnih i onih savremenije provenijencije. Od lista do biča, čigre, zvrka, vovka, dugmeta na koncu, zujalke, zujače, brkače, pucaljke, šupljeg ključa i šuplje stabljike. Od tradicionalne flojera-souravlimadoura, žurna, gajdi, horni kod grčkog naroda, do odgovarajućih oblika kod drugih balkanskih stanovnika. Flojera porodica ima srodnosti sa frulama, cevarama, sviralama u Jugoslaviji, sa svirkama i cifarama (svirkatama) kod Bugara, sa arapskim instrumentima. Dvocevne svirale i dvojnice na jugoslovenskom terenu, odgovaraju dvojankama kod Bugara. Kaval nosi isto ime na makedonskom, bugarskom, albanskom i turskom tlu, a slično se imenuje u Turskoj, severnoj Africi, Rumuniji, Sovjetskom Savezu, Iranu i kod Arapa. Duduk je jugoslovenski i bugarski, ali i turski. Bugarskim zurnama i zurlama odgovaraju zurle u Makedoniji, žurne i surle u Albaniji i sopile u Istri, i ti isti instrumenti u Indiji, Persiji, Siriji, Turskoj, Rusiji, Gruziji, Azerbejdžanu, Jermeniji, Uzbekistanu, karpatsko-ukrajinskoj oblasti i Rumuniji.19 Ime gajdi se koristi u grčkim, jugoslovenskim, bugarskim i arapskim krajevima. Duvačkim instrumentima iz porodice horni i truba pripadaju, iz fonda jugoslovenskog instrumentarijuma, životinjski rogovi, alpski rog, bucina i tuba-homa na severozapadnom prostoru i homoljske trube na istočnom. Panova svirala je grčki narodni instrument, a u odgovarajuće orglice (trstenke) se svira u Štajerskoj. Klarino, odnosno grneta, zatim usna harmonika, harmonika i limene trube su relativno kasnije prispeli u balkanski folklor.

Šta je od ovih instrumenata prikazano u umetnosti? Razne vrste svirala, zurle, gajde, rogovi, trube i Panova svirala. Zanimljivo je da su se najstariji primerci šalmaja, slični sopilama i zurlama, zatim bucina, dvocevne svirale i gajde javili na tlu Slovenije i Istre.20 Nije moguće odrediti folklornu pripadnost instrumenata nevelike dužine tipa svirala, zato što su slični oblici pravljeni u raznim vremenskim periodima i na različitim kontinentima, pogotovo što nisu precizno prikazivani na spomenicima likovne umetnosti. Reklo bi se, i pored toga, da prava flauta iz Nagoričina (1317—1318) može da se uvrsti u pastirske kljunaste flaute. Dobija se, takodje, utisak da bi neke poprečne flaute mogle odgovarati sviralama-strankama

[kreja]

Naoružan gitarom, pojačalima, cijelom sekcijom duvačkih instrumenata… Arthurov zlatni steampunk skuter je u potpunosti funkcionalan mobilni orkestar, sposoban da svira sam, ili uz pomoć vozača.

Ovo je samo jedna od nevjerovatnih kreacija Arthura van Poppela, nizozemskog umjetnika koji na svojim muzičkim mašinama putuje i svira po cijeloj Evropi.









Ostali strojevi koje je Arthur do sad napravio uključuju steampunk podmornicu Nautilus, automobil koji izgleda kao F-35 mlazni avion, kao i još nekoliko čudnovatih muzičkih vozila.

Arthur Van Poppel, bolje poznat kao “The Music Artist” više od trideset godina sa svojim mašinama donosi blistavu zabavu i muziku za sve uzraste.

[kreja]

Orgulje koncertne dvorane Walta Disney-a u Los Angelesu


Scena i orgulje prije koncerta

Dizajn dvorane obuhvaćao je veliki koncertni orgulje , dovršen 2004. godine, koji je korišten u posebnom koncertu za Nacionalnu konvenciju srpnja 2004. Američkog ceha organizatora . Orgulje su javno debitirale u pretplatnom recitalu u izvedbi Fredericka Swanna 30. rujna 2004., a prvi javni nastup s Filharmonijom dva dana kasnije u koncertu s Todd Wilson .

Fasadu orgulja projektirao je arhitekt Frank Gehry u dogovoru sa savjetnikom za orgulje i dizajnerom tonova Manuelom Rosalesom . Gehry je želio prepoznatljiv, jedinstven dizajn orgulja. Koncept dizajna podnosio bi Rosalesu, koji bi potom pružao povratne informacije. Mnogi Gehryevi rani dizajni bili su izmišljeni, ali nepraktični: Rosales je u intervjuu s Timothyjem Manganom iz The Orange County Register rekao: "Njegov najraniji doprinos [Gehryjevim] stvarao bi vrlo bizarne glazbene rezultate u orguljama. Samo kao okus, neki od njih bi imali konzolu na vrhu i cijevi naopako. Postojala je druga u kojoj su cijevi bile u slojevima nizova poput ventilatora. Cijevi bi se morale izrađivati materijala koji ne bi uspjeli za cijevi. Imali smo trenutaka u kojima smo shvatili da nikamo ne idemo. Kako je dizajn za mene postajao praktičniji, tako je i za njega postao dosadniji. " Tada je Gehry smislio koncept zakrivljenih drvenih cijevi, "poput drvosječe", kaže Rosales, "okrenut bočno". Pokazalo se da je ovaj dizajn glazbeno održiv.

Orgulje je sagradio njemački graditelj orgulja Caspar Glatter-Götz pod tonalnim vodstvom i glasom Manuela Rosalesa. Ima priključenu konzolu ugrađenu u bazu instrumenta s koje se izravno mogu reproducirati cijevi priručnika Pozitiv, Veliki i Swell (tipkovnice). mehaničko ili djelovanje tipke "tracker" , dok se ostatak igra električnim djelovanjem tipke; ova konzola pomalo podsjeća na sjevernonjemačke barokne orgulje, a u glazbeni stol postavljen je televizijski monitor zatvorenog kruga. Opremljena je i odvojenom, pokretnom konzolom, koja se može pomicati približno jednako lako kao klavir , i priključena na bilo koje od četiri pozicije na pozornici, ova konzola ima terasasti, zakrivljeni "amfiteatar" dovratnici u stilu slični onima francuskih orgulja romantičnih , a izgrađen je s niskim profilom, s glazbenim stolom u cijelosti iznad vrha konzole, radi jasnih vidljivih linija ka dirigentu. S odvojene konzole svi se redovi igraju električnim ključem i zaustavljaju.

veukupno postoje 72 zaustavljanja, 109 redova i 6.125 cijevi; cijevi su u rasponu od nekoliko centimetara / centimetara do najdulje od 9 stopa (9,75 m) (koja ima frekvenciju od 16 herca)

Orgulje su poklon okrugu Los Angeles od Toyota Motor Sales, USA, Inc. (američki ogranak prodaje, marketinga, servisa i distribucije Toyota Motor Corporation ).
https://hr.tr2tr.wiki/wiki/Walt_Disney_Concert_Hall

[kreja]

[kreja]

[kreja]

[kreja]

U prošlim vremenima uz gusle se pjevala bošnjačka, srpska i hrvatska poezija. Ipak, spletom historijskim okolnosti one su postale sinonim za srpski instrument, ali isto tako i za instrument kojim se veličaju teški zločini. Gusle izvorno nalazimo još u arapskim zemljama, koje su trgovačkim putevima došle na naše prostore, sa područja Azije tokom VIII i IX stoljeća. Također, guslarenjem je bošnjačka epika bila u sjeni srpske. Vuk Karadžić, sakupljač narodnih umotvorina i folklorist, je svjesno zaobilazio bošnjačke epske pjevače smatrajući njih i njihove pjesme dekadentnim. Njemu je prava mjera epske pjesme bila ona koja sadrži nekoliko stotina stihova, dok su bošnjački guslari svoje pjesme kitili obično na oko hiljadu ili više hiljada stihova. U konačnici gusle su anatemizirali i sami Bošnjaci zbog činjenice da su se one koristile u propagandne svrhe tokom agresije od 1992. do 1995. godine, ali i prije nje.

Intenzivan rad na sakupljaju muslimanskih narodnih pjesama počinje šezdesetih godina XIX stoljeća i traje do njegovog kraja. Prvu fazu čini period od austrougarske okupacije, a drugi period od vremena nakon okupacije do kraja stoljeća. Obje faze su karakteristične po izuzetnom zanimanju Bošnjaka za njihovu kulturu. Jedan od najvećih guslara je na Balkanu je bio Avdo Međedović (1875 – 1953), koji je guslario pjesme od dvanaest do trinaest hiljada stihova. Zbog svoje pjesme “Ženidba Smailagić mehe” koja ima 12 311 stihova i koja je duga kao grčka “Ilijada i Odiseja”, američki naučnik Milman Parry ga naziva balkanskim Homerom: “Ono što je samo mogao slutiti i strasno priželjkivati dobio je u epskim izvedbama ‘jugoslavenskog Homera’ Avde Međedovića, a to su pravi epovi dužine Ilijade i Odiseje”. Prvi sakupljači i istraživači koji su identificirali epsku tradiciju drugačiju od srpske i hrvatske su bili Kosta Horman i Luka Marjanović, nazivajući je u svojim zbirkama “muhamedanskom ili muslimanskom”. Horman je kao namjesnik Zemaljske vlade u Sarajevu osamdesetih godina XIX stoljeća, orginizirao veliki projekat sakupljanja, bilježenja i publiciranja bošnjačkih epskih (muških) pjesama sa cijelih područja Bosne i Hercegovine, pod nazivom “Narodne pjesme Muhamedovaca u Bosni i Hercegovini I-II, 1888-1889”. Izuzeo je jedino Bosansku krajinu iz razloga što je istovremeno Luka Marjanović ispred “Matice hrvatske” na tom prostoru radio sličan projekat sakupljanja bošnjačke usmene epike. Prvi zvučan zapis guslarske pjesme načinio je Franc Hampe u Sarajevu 1907. godine, snimivši deset pjesama Rizvana Kadrovića.

Profesor usmene književnosti na Filozofskom fakultetu u Sarajevu, Sead Šemsović tvrdi da se crnogorski, a zatim i srpski nacionalni predznak guslama dodaje tek sredinom XIX stoljeća: “Posebnu ulogu u takvom određenju guslama zasigurno je ponajviše omogućio Njegošev ‘Gorski vijenac”. Sve do tada Bošnjacima nije smetalo što se i muslimanske i hrišćanske pjesme pjevaju uz isti insturment, jer su razlike bile samo u likovnom ukrašavanju”. Onoga trenutka kada su se gusle počele pojavljivati na brojnim četničkim sijelima, one su Bošnjacima postale strane i sasvim daleke. Prema mišljenju Obrena Govedarice, jednog od najnagrađivanijih srpskih guslara, Srbi su uz gusle doživljavali revoluciju sedamdesetih godina XIX stoljeća, kada se desio najznamenitiji ustanak protiv Osmanskog carstva koji je i zapečatio sudbinu Osmanlija na prostoru današnje BiH. Takve pjesme se ističu i danas i gotovo su zanemarene one koje su nastale u vrijeme Kraljevine Jugoslavije (1918 – 1941), a koje nemaju toliko izražen nacionalni karakter.

[kreja]

Danas je u BiH gotovo nemoguće pronaći guslare koji ne pripadaju srpskom narodu. U Mostaru egzistira etno grupa “Herzegovina”, koja kao jedan od instrumenata koristi i gusle. Međutim, grupi epski tekstovi nisu preokupacija, već isključivo zvučne mogućnosti gusala kao instrumenta koji dominira u ruralnim krajevima Hercegovine. Epika kod Bošnjaka se danas održava uglavnom u akademskim radovima i ponekom predavanju na studijima književnosti. Izuzetak je Bošnjak Šućo Nurković (84), iz Rožaja u Crnoj Gori, koji poznaje preko pedeset krajišnica, a ima i pet vlastitih pjesama. Jedna od njih je o boks meču iz 1974. godine između Džoa Frizera i Muhameda Alija u kojoj između ostalog stoji: “Voli Ali u zatvoru ležati, na slobodu tuđu otimati”. Bošnjaci su danas daleko više okrenuti sazu, kao instrumentu sevdalinke i urbanog prostora, čime je znatno načinjena šteta za ukupni razvoj bošnjačke kulture i svijesti koja je zanemarila gusle kao njihov kulturni identitet. Koliki su značaj one imale za bošnjačku tradiciju najbolje svjedoči Hormanov stih sa kraja XIX stoljeća u kojem za bošnjačku usmenu epiku kaže: “Davno bilo, sad se spominjalo, javor gusle sve su sačuvale uspomene na naše junake”

[Kamilica]

Teremin (ili Tereminvox, Tereminovox, Termenvox, Aetherofon) jedan je od najranijih elektronskih instrumenata. Izum je Leona Teremina 1919. To je instrument koji se svira bez doticanja. Svira se tako što muzičar pomiče svoje ruke oko dviju antena, te na taj način regulira glasnoću i visinu tona. Za to je potrebna posebna vještina i puno vježbe pa su rijetki uistinu dobri tereminaši.